BBC Panorama
Covid-19 hastalarının durumlarının ağırlaşmasını önlemeyi amaçlayan yeni bir tedavinin geniş çaplı denemelerine İngiltere’de başlandı.
Hull Royal Infirmary Hastanesi’nde Salı günü birinci hastaya uygulanan tedavi, viral enfeksiyona karşı bedenin ürettiği interferon beta proteininin teneffüs yoluyla akciğerlere ulaştırılmasını içeriyor.
Bu proteinle bağışıklık sisteminin harekete geçirilerek hücrelerin virüslere karşı hazırlanması öngörülüyor.
Birinci denemelerden elde edilen bulgular, hastanede tedavi gören Covid-19 hastalarında teneffüs aygıtına bağlanma ihtimalini yüzde 80’e yakın azalttığını gösterdi.
İngiltere’deki Southampton Üniversite Hastanesi’nde geliştirilen tedavi, merkezi birebir kentte olan Synairgen biyoteknoloji şirketi tarafından geliştirildi.
Yeni tedavinin 2000 sterline (2735 dolar) mal olacağı belirtiliyor.
TEDAVİ NASIL UYGULANIYOR?
İnterferon beta proteini, bedenin virüslere karşı birinci savunma sistemini oluşturuyor ve virüs saldırısına karşı ikaz veriyor.
Koronavirüsün, bağışıklık sistemimizi aşmak için bu proteinin üretimini baskıladığı sanılıyor.
Yeni tedavi de bu proteinin teneffüs yoluyla buğu (aerosol) halinde direkt akciğerlere ulaşmasını sağlıyor.
Proteinin bu halde direkt akciğerlere ulaştırılmasının, bağışıklık sistemi hali hazırda zayıflamış hastaların bile virüse karşı daha güçlü reaksiyon vermesini sağlayacağı düşünülüyor.
İnterferon beta, MS (çoklu doku sertleşmesi) hastalarının tedavisinde yaygın kullanılıyor.
Synairgen şirketinin daha evvel yaptığı klinik deneyler, bu proteinin, bağışıklık sistemini harekete geçirdiği ve astım ve öteki kronik akciğer hastalarında da rahatlıkla kullanılabileceğini gösterdi.
Geçen yıl yapılan ikinci faz deneylerin sonuçları da umut vericiydi.
Hastanede tedavi gören Covid-19 hastalarının, teneffüs aygıtına bağlanmayı da gerektirebilecek biçimde durumlarının ağırlaşması ihtimali yüzde 80’e yakın azalttığı görüldü.
Synairgen, inteferon beta tedavisi uygulanan hastaların iyileşme ihtimalinin 2-3 kat arttığını ve günlük ömürlerini sürdürebildiklerini tez etti.
Ayrıyeten, tedavi gören hastalarda nefes darlığı şikayetinin “önemli ölçüde” azaldığı, hastanede tedavi müddetinin ise üçte bir oranında azalarak ortalama 9 günden 6 güne düştüğü belirtildi.
Lakin bu deneme küçük çaplıydı ve yalnızca 100 hastayı kapsıyordu. Yaygın kullanım onayı verilmesi için daha fazla denemelere muhtaçlık vardı.
BBCKoronavirüs nedeniyle hastaneye kaldırılan 34 yaşındaki Alexandra Constantin, yeni tedavinin 3. faz denemeler kapsamında uygulandığı birinci kişi oldu.
3. FAZ DENEMELER
Üçüncü faz denemelere denk düşen yeni etapta tedavi 20 ülkeden 600 hastaya uygulanacak.
Daha evvel olduğu üzere, bu hastaların yarısına interferon beta tedavisi, öteki yarısına ise rastgele bir ilaç içermeyen plasebo uygulanacak.
Denemeleri yürüten takım, yaz başında sonuçların alınmasını bekliyor. Sonuçların birinci denemede ortaya konduğu kadar olumlu olması halinde, İngiltere ve başka ülkelerde ilaca kısa mühlet sonra kullanım onayı verilmesi bekleniyor.
Southampton Üniversitesi’nde denemeleri yürüten takımın sorumlusu Prof. Tom Wilkinson, tesirli olduğunun kanıtlanması halinde yeni ilacın, aşılara ek tedavi olarak gerektiğinde uygulanacağını belirtiyor.
Wilkinson, bütün dünyada aşılama çalışmalarının tamamlanmasının uzun mühlet alacağını, bu süreçte birçok kişinin Covid tedavisine gereksinim duyacağını tabir ediyor.
Ayrıyeten koronavirüsün mutasyona uğrayarak yeni varyantlar geliştirmesi de aşıların daha az tesirli olmasına ve hastalığın tekrar gelişmesine neden olabilir.
TEDAVİ NASIL GELİŞTİRİLDİ?
Southampton Üniversitesi’nde geliştirilen tedavi, astım ve KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) üzere akciğer hastalıkları olan bireylerde interferon beta proteini düzeyinin düşük olduğunun tespit edilmesine dayanıyor.
Bu tespiti yapan takımda yer alan Prof. Donna Davies, “O halde, bu proteini teneffüs yoluyla vererek hastaların interferon beta düzeyini yükseltelim” diye düşündüklerini belirtiyor.
Araştırmaların Covid-19 hastalarında da interferon beta düzeyinin düştüğünü gösterdiğini vurguluyor.
Lakin uzmanlar, ilaçların birinci denemelerinde ortaya çıkan umut verici sonuçların daha sonraki geniş çaplı denemelerde doğrulanamayabileceği ihtarında bulunuyor.
Londra’da Covid-19 hastalarının acil tedavisinde misyon alan aile tabibi Dr. Lamis Latif, “Bu heyecan verici bir gelişme, lakin üçüncü faz denemelerden elde edilecek sonuçları görmemiz gerekiyor” diyor ve ekliyor.
“Daha evvel de hidroksiklorokin vb. öbür ilaçlar tıpkı durumdaydı fakat daha sonraki denemelerde, birinci sonuçların ortaya konan seviyede umut verici olmadıkları görüldü.”
“Bu ilaçta da bu duruma dikkat edilmeli.”
Cumhuriyet
